2011
16 januari - 12 Februari: Rob
Schotsman:
"Een Project
rond Jan Jacob Slauerhoff."
Het Fries Grafisch Museum heeft Rob
Schotsman uitgenodigd om in het 'Auditorium' een vrij project
te realisen in het kader van de (ambachts)filosofie van het museum.
De wijze van werken van deze (veelal in opdracht werkende) kunstenaar
is soms die van de illustrator, soms die van de aan film en fotografie
dienstige 'backdrops'-schilder; backdrops zijn grote doeken met
landschappen, stadsaanzichten, interieurs e.d.; achtergronden
en omgevingen waarin levende acteurs 'de handeling' laten zien:
"het binnen gefilmde buiten" - ze worden zo geschilderd
dat het oog van de camera er een levende wereklijkheid van maakt.
Zo is de toets er een die niet zozeer dienstig is aan het schilderij
als zelfstandig ding, maar dienstig aan het kijken; het binnen
halen van een visuele ervaring, gewoon met het blote oog of door
de lens van de camera.
Uit die wereld komen dan vrijwel meteen alle soorten van trompe
l'euils / het schilderij voegt zich naar de omgeving, de omgeving
voegt zich naar het schilderij.
Na enig nadenken kwam, als
onderwerp, de schrijver / dichter Slauerhoff naar boven; in Leeuwarden
geboren met een, Dè Eerste Liefde op Vlieland. Slauerhoff's
werk is voor Rob een liefde geworden die hem door zijn vader
werd aangereikt; zo is het project ook een ode aan de vader geworden.
De figuur van Slauerhoff en het werk is inspiratie geweest door
de direct beeldende kracht. Het Vlieland 'over het water' van
Slauerhoff is ook voor Rob een geliefde verblijfplaats waardoor
de beeldimpressies van Slauerhoff bij Rob al direct een grote
eigenheid hebben. En dan is er in Slauerhoff het onbepaald dwalen
door, bijvoorbeeld, de straten van Lissabon, op zoek naar 'groots
en meeslepend leven'. Zulk dwalen was de jongere Rob Schotsman
zeer bekend en zo visualiseert hij dan ook makkelijk de reëele
figuur van Slauerhoff in de straten van de grote steden van de
wereld, die zo deel zijn van het zeemansleven - het zwalken.
Passagieren is het sleutelwoord; het 'passagieren' dat zo sterk
en nadrukkelijk een heel speciale gemoedstoestand kent; zo afwijkend
van 'ergens je domicili kiezen' - een niet geheel vrijblijvende
afstandelijkheid in een geestelijk zwevende wereld, een wereld
die voor de 'burgers' alleen te vergelijken valt met 'liften';
het liften waarbij contacten onstaan die door hun speciale aard
slechts 'in tijdelijkheid zijn'; een toestand die op een dromerige,
afstandelijke wijze, héél intensief en ver voorbij
de normale privacy gevoelens verblijft; zo anders dan de gevoelens
van openheid en mededeelzaamheid waarbij we ons in acht nemen
wanneer we weten nog een heel leven met de anderen te zullen
doormaken: 'De eenzame ontmoeting' in het zwervend bestaan, waarin
aankomst en vertrek onmiddelbaar met elkaar zijn verweven.
Was op die wijze Lissabon bekend terrein, steden als Tanger waren
voor de generatie van Rob in zekere mate een must.
Slauerhoff werd in Tanger voor enige tijd huisarts, na het stranden
van zijn huwelijk; onder omstandigheden overigens die de kunstenaar
Rob Schotsman ook zeker niet bespaard zijn gebleven.
Hieronder een handschrift van J.J. Slauerhoff
Daarnaast een gedicht dat de facetten van zijn leven herbergt
Drie Vlinders
Fladderen, Dicht Bij Elkaar
Drie vlinders
fladderen, dicht bij elkaar,
Midden op zee, voorgoed van land verdwaald,
Drie teedren op de woesten oceaan,
Eén ging nog, twee desnoods: een vluchtend paar -
Maar dire! Wat heeft het noodlot uitgehaald?
Toch, zijn
ook soms opeens niet over mij
Drie teedre zaligheden bij elkaar,
Terwijl in het gewone nauwelijks één
Zich uit het grijs bestaan verheffen kan?
Dan, ver van 't land waarin ik daaglijks leef,
Komen haar kleine mond en twee zachte ogen
Tezamen tot de glimlach die belooft,
En ik verga en word wijd als de zee,
Eerst nog zo klein, en in 't oneindige vluchtig
Zweeft haar liefde over mij, totdat ik opstorm
Om de andere drieenheid te bezitten,
Haar borsten deinen doe, haar lichaam siddren
Vanuit de plek die ik niet noemen zal,
Omdat ze diep ligt, ik alleen haar ken
En streng bewaak als zee al haar geheimen.
Portretten in het oeuvre
van Rob Schotsman:
Tot zijn 38ste werkte Rob
geheel en alleen als vrij kunstenaar, daarna kwamen de gebonden
opdrachten, waaronder die van portretten (3 x 3 meter) voor 'That's Jazz'
Oorspronkelijk in Darmstadt getoond, werd dit een reizende tetoonstelling
die naar 'de Meervaart' in Amsterdam (100 jaar Jazz) kwam en
doorreisde naar Amerika.
Charly Parker
Billy
Holliday
Tentoonstelling 2009
Het Tropen Museum is enige tijd het 'voltijd
werkterrein' geworden. Met name de 'afdeling Mens en Milieu'.
Deze afdeling kent vrijwel geen eigenlijke objecten, zij bestaat
geheel uit wandschilderingen van Rob Schotsman, die het thema
illustreren:
In deze afdeling van het Tropen Museum te Amsterdam wordt
het de bezoeker mogelijk gemaakt om tussen de fotorealistische
schilderijen een ervaring te hebben van de dagelijkse realiteiten
elders op de wereld.
Van tropisch regenwoud, door savanne, tot de moderne grotestadswerkelijkheid
van bijvoorbeeld Manilla
http://www.2paint.nl/
|