ATELIER IT PLEIN 19: a quiet Printer's Workshop, with
a celesta,
and other musical instruments, right around the nearest corner at the
house of the composer
Joseph J. Visser, at Baerderdyk 4, 8835 XA Easterlittens
Een Oude Handdrukkerij/Kunstenaarswerkplaats, een Bibliotheek,
een stille Werkplek met een Celesta
en een Kleine Wilde Tuin
 some history
of the house at 'It Plein 19' around 1775
wo KünstlerBücher
gemacht werden; wo geschrieben, übersetzt und musiziert wird
Het Atelier werd in de loop
der jaren een bekend internationaal centrum voor het kunstenaarsboek;
klein en uiterst geconcentreerd.
Zowel de middelen en materialen als de kennis en een informatieve
achtergrondcollectie zijn aanwezig,
net als, en misschien wel vooral, de contacten met andere internationale centra en individuele
kunstenaars;
voor hen staat het Atelier ook altijd klaar.
'Het Atelier' begon
in 1973 op de Baerderdyk als manuele drukkerij en schildersatelier
van Joop Visser - in 1981 als zijn 'It Plein 19';
In 1985 werd het het coöperatief - Nancy Knaap en Joop Visser
- 'Atelier It Plein 19 - Oosterlittens'
en kort daarop, door toetreding van Jacob Baars - met een eigen
atelier in Rotterdam - 'Atelier It Plein 19 - Oosterlittens/Rotterdam'.
Sinds 2005 is het 'Atelier It Plein 19' weer - met behoud van
de uitbreidingen die de jaren gebracht hebben - het museale kunstenaars-atelier
van Joop Visser en papierrestauratie-atelier van Nancy Knaap;
In 2007 is begonnen met de verbetering en herinrichting,
die de soms onmogelijke mix van werkzaamheden in de verschillende
technieken (ets, boekdruk, schilderkunst, en glas-gravure tot
ceramiek) samen met de (muziek)compositie-studio in combinatie
met 'de Baerderdyk' weer mogelijk moet maken - de laatste jaren
was de nadruk teveel op boekdruk gekomen.
It Plein 19, 8835 XB
Easterlittens, Nederland
 Joop's
studio in 1990  Nancy's
studio in 1990
A lovely old place, and as you can see it is crammed
with the host of material one needs for experiments and realization
of the never ending stream of ideas that seem to be there when
you
work together & make (one-off) artist's-books
"In the years we have come to see it as odd
that an artist is seldom seen as a publisher.
As we do everything, the entire process, ourselves (form research
and development of the ideas, the study of the historic background
and literature, the sketches, typography, printing, painting,
until binding in the old traditional way, and all the endless
new possibilities) it seems only logical that we see the artist
as being a publisher in his own right in the first place."
In 2005, as a result of private circumstances, and
seperating developements in our different careers
we had to decide to change the coöperational
structure.
The Atelier has not changed much.
ATELIER IT PLEIN 19
the Studio of Joseph J.
Visser
a home and studio
for printers, painters, bookmakers, writers, translaters, composers,
etc.
de ideale denk-& werkplaats
with
means, motive, and
opportunity
to make artist's-books,
or to write music for that matter
De werkpraktijk bevestigt een
eeuwenoude traditie: - Daily practice in our trade brings to surface an ancient
tradition:
een vrij kunstenaar is een uitgever - a free artist is
a publisher
het is goed daar de consequenties
van te zien en te verwerken - it is usefull to work to the consequences of this
idea
Atelier It Plein 19 Oosterlittens
had a fruitful working relation (exhibitions and demonstrations) with the museum for the printed
arts:
Fries Grafisch
Museum & Grafisch Kabinet
Het Atelier nodigde in de loop
der jaren een aantal kunstenaars uit voor een werkperiode.
Over the years the Atelier has invited different artists to stay
and work.
 The atelier has a
few letter presses
op 'Hollandse Hoogte' on 'dutch height':
left is our >Korrex< 1956, Pforzheim; 50 x 70 cm
our first press, the >Robel< ±1950; 53 x 71 cm,
has moved to Vilnius and is there in the capable hands of our
dear friend Kestutis Vasiliunas. Since 1994 he works as lecturer
in Vilnius Art Academy, Lithouania, and we were happy to donate
our press to him and his students, knowing that they will make
great use of it
>FAG FormTest< ±1960; 38,5 x 58,5 cm
from the Library in Sneek we have an antique, larger, platten
press
there are also a small platen press, a gilding press, a 85
x 150 bed, etching press, and a larger book press
Onder de naam 'Atelier
It Plein 19 - Oosterlittens/Rotterdam' presenteerden Joop Visser,
Nancy Knaap en Jacob Baars tussen 1985 en 2005 hun kunstenaarsboeken.
De naam werd afgeleid van het adres waar Nancy Knaap haar woonhuis/atelier
had en waar de druk-werkplaats van Joseph J. Visser was gehuisvest.
'Het Atelier' werd gevestigd en uitgebreid in de daar al bestaande
ateliers van Joseph
J. (Joop) Visser; op de Baerderdyk (sinds 1973) en op It
Plein (sinds 1981).
Doordat Jacob Baars zijn woon- en werkplaats in Rotterdam had,
en er veel heen en weer gereisd werd voor verschillende projecten
(overigens ook in samenwerking met de 'Open Ateliers' of 'OPAtel'
in Rotterdam waar vooral gewerkt werd met Rudi Spitsers) onstond
de naam:
'Atelier It Plein 19 - Oosterlittens/Rotterdam'
Easterlittens is de toen nog niet algemeen gehanteerde Friese
naam.
De 'idee' It Plein 19 bleek naast een koepel voor gezamelijke
activiteiten, ook een goede plek voor materiaal onderzoek, artistiek
experiment en artistieke samenwerking.
De kunstenaars werkten hier na langdurige en verscheidene studies
als schrijver, schilder, graficus (traditionele- handtechnieken
en digitaal), componist, ontwerper, restaurator, onderzoeker
en leraar/docent.
Gedurende het meer dan 20 jarig bestaan van de samenwerking van
dit internationaal erkende team, groeide de omvang van technische
hulpmiddelen, handgereedschappen, persen, e.d., en theoretische
achtergrond, in de vorm van een bibliotheek en documentatiemappen.
Daarnaast kwam er een steeds duidelijker rijtje "Boeken
van Anderen" (bibliofiele- en andere mooie, bijzondere uitgaven
van collega's).
Sinds 1993 zijn de technische middelen, bijbehorende literatuur
en ook het pand 'It Plein 19' ondergebracht in:
de Stichting
Boek/Werk/Onderzoek.
Het 'Atelier' en 'de Stichting' hebben een vruchtbare samenwerking
met kunstenaars in heel Europa, van Spanje tot Engeland, van
Bulgarije tot Litauen; dat betekent niet alleen dat er kunstprojecten
lopen die in grote gezamelijkheid tot stand komen, maar ook materieële
uitwisseling - zo ging er zelfs een drukpers van It Plein 19
'even' achter in de auto van kunstenaar/drukker Kestutis Vasiliunas
om dienst te doen in Vilnius, Litouwen, aan de Academie en in
zijn atelier aldaar; zoals er ook een herinrichting van een atelier/werkplaats
in Burgas, Bulgarije werd gerealiseerd. |
We started out as free artists:
Nancy used to do painting and collage mainly, she is also a paper
and book restaurer working for museums and private collectors.
Jacob is a maker of free graphics and collage/object-trouvé
as well as a specialist in web-site design, and web-site building.
Joop does both painting and graphics, whilst also being a composer
of modern music; both Jacob and Joop do computer graphics/digital
arts (free and applied).
"We met as friends and then found out we had common grounds in
our love for books and their making. The making of books involves
about everything in the field we played in anyway, which was
good for starters."
Nancy Knaap and Joop Visser were practically neighbours having
their homes and studios in Easterlittens, in the north of the
Netherlands; Jacob has his home and studio in Rotterdam which
is some 200 kilometers to the south-west. This made the name:
'Atelier It Plein 19 - Oosterlittens/Rotterdam' the best of fun for the postal services.
We also had projects with Rudi Spitsers working as a member and
tutor at 'OPAtel', 'Open Ateliers', in Rotterdam, and several projects abroad (Poland, Austria, Germany, Italy etc.)
We soon found that there was a world beyond the years we had
behind us in art-academies where we studied, each in very different ways, but (all three of us) thoroughly
in order to make books on the same artistic level as we considered
our other work to be. The freedom we knew as artists-painters
made us decide to build up a complete studio/printing office
in the studios Joseph J. Visser had in Easterlittens since 1973.
We wanted to be able to make a book from beginning till end in
our own studios. This meant that we had to start a collection
of typeface and presses for printing and gilding much more complete
than what we used to work with when printing poetry as a 'sideline'.
On top of that an uncertain amount of bits and pieces that you
will only find a name for when you stumble upon it and find the
odd old printer who still knows how to use it, with a blink in
the eye: 'the old days, aye'.
We never fought tradition but we studied it until the moment
that enough experience had entered our fingers in order to have
them find their own way. If anything: when making books, free
and independent, there is an enormous (though rewarding) struggle
to be had in order to get yourself 'the golden cage with an open
door'. |
This is an exhibition  of
'printed matter' that came out.
In many exhibitions between 1985 and
2005 the works of art made by
Joseph Johannes Visser, Nancy Knaap
and Jacob Baars
mostly artist's-books and series of
prints in all different techniques
have been presented as works coming
from:
Atelier It Plein 19 - Oosterlittens/Rotterdam
|
Handletter: Led typeface: Schriften:
(incomplete lijst)
1 Aigrette 24/36; Lucien Bernhard
(Lettergieterij Amsterdam,1934)
(orig. :Tango / Am. Type Founders)
2 Amazone 12,16,20,24,36; L.H.D. Smit
(Lettergieterij Amsterdam,1958)
3 Amstel romein 16;
(Lettergieterij Amsterdam,)
4 Annonce;
5 Antieke (kaart ?);
6 Arabella 12,16,28,48; A. Drescher
Ludwig Wagner, 1936
7 Arsis 12,16,20,48; Gerry Powell
(Lettergieterij Amsterdam,1937)
8 Atlas 16,48;
(org. Welt-Antiqua)
9 Aurora grotesque 6,10; Jackson Burke
(Mergenthaler, 1960)
10 Bodoni 12,16,20,28
11 Boston 14
12 Carlton 16,24;
13 Cheops mager 16;
(gieterij Enschedé)
(org.: Rockwell / Monotype)
14 Columbia; Walter H. McKey
(Lettergieterij Amsterdam,1956)
15 De Roos 6,10,12; S.H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1947)
16 Discus 12,20; Martin Wilke
(Stempel)
17 Druckhaus antiqua 20:
18 Egmond mager 12,16,24,36
vet 8,12,24; S.H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1933)
19 Ella cursief 10; S. H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1915)
20 Engelse schrijf 16,20,28;
21 Epoche mager 10 halfvette 10;
22 Erasmus 8,10,16,24; S.H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1923)
23 Etienne, hout;
24 Excelsior 36,48;
(Lettergieterij Amsterdam)
25 Fantasie 12;
26 Figaro 16,24,36,48,60; Stef. Schlesinger
(Lettergieterij Amsterdam,19xx)
27 Folio 10,24 vet 24 mager 6,10,20
grotesque halfvet 24; Konrad F. Bauer & Walter Baum
(Bauersche Gießerei, 1957)
28 Forelle 10,12,20,24,48 vet 28;
29 Garamond 8,24 cursief 12,28;
(Lettergieterij Amsterdam/American T.F.)
30 Gill mager 36; Eric Gill, 1928
(Monotype)
|
31 Gotiek 10,16,20;
32 Gotisch 8,10,16,28;
(Lettergieterij Amsterdam,)
33 Gracia 16,36
(Lettergieterij Amsterdam, 1927)
34 Gravure 12,16;
(org. Cochin / Deberny & Peignot 1914)
(Lettergieterij Amsterdam)
35 Grotius 28,36,60; S.H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1925)
36 Hollandse Mediaeval 12,16,28
cursief 12; S.H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1912)
37 Lectura 10; Dick Dooijes
(Lettergieterij Amsterdam, 1966)
38 Legende 20,48; F.H. Schneidler
(Bauersche Gießerei)
39 Libra 8,10,16,24; S.H. de Roos
(Lettergieterij Amsterdam,1938)
40 Lux Kapitalen 16,20,24
41 Mercator 8,12,20,24 mager 16
halfvet 10 vet 24; Dick Dooijes
(Lettergieterij Amsterdam, 1957-'61)
42 Mimosa 20
43 Mistral 12,20,28,48; Roger Excoffon
(Lettergieterij Amsterdam,1953)
44 Neue Haas Grotesque 48; Max Miedinger
(Haas, 1957)
45 Nobel 6,8,10,12,16 halfvet 36
vet 10,16,36,60 vetsmal 16
smal 20,24,28 mager 36
cursief 10,16; aanpassing
S.H. de Roos (Lettergieterij Amsterdam)
46 Oud Hollands 12,24,28,36
(Lettergieterij Amsterdam)
47 Pascal 8,10,12,16; J. Mendoza y Almeida
(Lettergieterij Amsterdam, 1961)
48 Polka 28,36,48; (org. U.S.A.) Peter Dom
(Lettergieterij Amsterdam, 1951)
49 Promotor 12,16,24; L.H.D. Smit
(Lettergieterij Amsterdam, 1960)
50 Reclame cursief 60
51 Romaans 16,28 vet 48
52 Romein 20,28 cursief 20
53 Römisch 10 cursief 10,12,16
54 Rondo 16,28; S.. Schlesinger / D.Dooijes
(Lettergieterij Amsterdam,1947)
55 Salon Antiqua
56 Savoy 24
(Lettergieterij Amsterdam)
57 Schrijf 16,24 (h.v. 16)
58 Schrijfmachine 12
59 Sirene 24,36 (Signal/Bertold)
(Lettergieterij Amsterdam)
60 Tannenberg 10
61 Tiffany 14,36;
62 Univers; Adrian Frutiger
Monotype / Deberny & Peignot, 1958
63 Vette Antieke cursief 16
64 Visite |
Boekkunst van Joseph
J. Visser
UP
|
Nancy's
studio in 1990